Zalecenia Głównego Lekarza Weterynarii w sprawie dobrostanu ryb
Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej uznaje ryby za istoty zdolne do odczuwania i stanowi, że tworząc i wdrażając swoje strategie polityczne dotyczące rybołówstwa, Unia i jej państwa członkowskie w pełni uwzględniają wymogi w zakresie dobrostanu zwierząt. Środki służące rozwojowi zrównoważonej akwakultury muszą uwzględniać w niektórych przypadkach potrzebę ograniczenia do minimum poziomu stresu spowodowanego intensywnością hodowli lub transportem. Powinny także poszukiwać mniej brutalnych metod uboju, jak również ogólnie sprzyjać dobrostanowi ryb. W związku z tym Główny Lekarz Weterynarii wydał zalecenia dotyczące dobrostanu ryb:
1. Zalecenia dotyczące uśmiercania ryb w punktach sprzedaży detalicznej
Uśmiercanie ryb powinno odbywać się w sposób humanitarny, uwzględniający specyfikę tej gromady kręgowców. Zgodnie z raportem EFSA (Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności) do humanitarnych metod ogłuszenia ryb należą metody mechaniczna i elektryczna. Zalecaną metodą jest uderzenie w część czołową czaszki lub poddanie działaniu prądu elektrycznego powodujące utratę przytomności w połączeniu z uszkodzeniem ośrodkowego układu nerwowego lub przerwaniem rdzenia kręgowego albo dekapitacją.
Zabronione jest uśmiercanie zwierząt kręgowych, a więc również ryb, w obecności dzieci (art. 34 ust. 4 pkt 2 ustawy o ochronie zwierząt). Jest to zakaz bezwzględny, zagrożony sankcją karną z art. 35 ustawy. W związku z tym, miejsce ogłuszania i uśmiercania ryb w punktach sprzedaży detalicznej powinno być osłonięte lub wydzielone tak, aby uniknąć udziału i obecności osób postronnych.
2. Zalecenia dotyczące personelu
- ukończone 18 lat,
- doświadczenie przy hodowli i/lub chowie ryb albo odbyte szkolenie z zakresu dobrostanu, ogłuszania i uśmiercania ryb (np. szkolenie stanowiskowe)
- w przypadku dystrybucji ryb z udziałem pośrednika, zapewnia on aby sprzedawca końcowy był przeszkolony z zakresu dobrostanu, ogłuszania i uśmiercania ryb.
3. Zalecenia dotyczące warunków przetrzymywania żywych ryb
- baseny – szczelne, o gładkich ścianach i gładko zakończonych krawędziach,
- woda –czysta, natlenowana lub napowietrzana; wymiana 1/3 objętości wody basenu co 12 godzin,
- zagęszczenie – maksymalne zagęszczenie przy stosowaniu natlenowania wody 1 kg masy ryby/l wody,
- ryby bez widocznych uszkodzeń – ryby, które posiadają rany i inne uszkodzenia ciała powinny być uśmiercane niezwłocznie po przybyciu do sklepu.
4. Zalecenia dotyczące opakowań stosowanych do przenoszenia ze sklepu żywych ryb przez odbiorców detalicznych
W przypadku braku możliwości uboju ryby przed sprzedażą opakowanie stosowane do przenoszenia ze sklepu żywych ryb przez konsumenta końcowego powinno zawierać wodę. Podstawowe znaczenie ma zapewnienie rybie możliwości przyjęcia naturalnej pozycji, dlatego kluczowym jest rozmiar opakowania, tak aby ryba nie znajdowała się w nienaturalnej pozycji lub nie była wygięta bez możliwości zmiany pozycji – dotyczy to w szczególności pojemników o sztywnych ścianach, chociaż także ma znaczenie w przypadku foliowych toreb; z uwagi na brak możliwości stałego napowietrzania ilość wody w opakowaniu powinna być co najmniej w stosunku 1:2 masy karpia do objętości wody.
5. Zalecenia dla odbiorców detalicznych dotyczące przenoszenia żywych ryb po ich zakupie w sklepie
- czas przenoszenia żywej ryby z miejsca zakupu do domu był jak najkrótszy,
- opakowania indywidualnie używane przez klienta w celu przenoszenia ryby żywej spełniały wymagania podane w pkt. 4.
Należy przy tym podkreślić, iż jakość surowca (cechy organoleptyczne, wartość odżywcza i zdrowotna) w dużym stopniu zależą od techniki produkcji i poziomu dobrostanu ryb.
Źródło zdjęć: Pixabay