Transformacja energetyczna w rybołówstwie UE i w sektorze akwakultury

Energia jest główną pozycją kosztową w rybołówstwie i akwakulturze UE. Niedawny kryzys energetyczny mocno uderzył w sektor rybołówstwa i akwakultury, zwłaszcza z powodu wzrostu cen oleju napędowego, ujawniając jedną z głównych słabości tego sektora: jego dużą zależność od paliw kopalnych. Przejście na alternatywne źródła energii nie tylko rozwiązałoby ten słaby punkt w działalnosci, ale także przyczyniłoby się do realizacji celów Europejskiego Zielonego Ładu i ambicji UE, by stać się neutralną dla klimatu. 21 lutego 2023 r. Komisja Europejska opublikowała pakiet dotyczący rybołówstwa i oceanów, który obejmuje plan działania na rzecz dekarbonizacji rybołówstwa i akwakultury w UE. Plan nakreśla dwa kierunki zmian: ma na celu zwiększenie efektywności energetycznej w perspektywie krótko- i średnioterminowej, przy jednoczesnym stopniowym przechodzeniu z paliw kopalnych na odnawialne i niskoemisyjne źródła energii. Ważnym sposobem na zwiększenie efektywności energetycznej w rybołówstwie są zmiany w narzędziach i konstrukcji statków rybackich oraz metod połowów ryb.  W komunikacie wymieniono kilka przykładów:

  • instalowanie układów napędowych o lepszej efektywności energetycznej lub niższych emisjach CO2;
  • zamontowanie śmigieł oszczędzających paliwo;
  • optymalizacja hydrodynamiczna form kadłubów statków;
  • doposażenie w dziób zmniejszający opór na wodzie;
  • zainstalowanie zintegrowanego systemu mostkowego w celu poprawy nawigacji lub sterowania silnikiem;
  • stosowanie narzędzi połowowych o niższym oporze (np. cieńsze sieci i lżejsze wrota);
  • przejście na bardziej energooszczędne techniki połowów;
  • bardziej efektywne wybieranie tras i łowisk;
  • zmniejszenie zapotrzebowania na energię urządzeń pokładowych.

Ustalono orientacyjny cel dla rybołówstwa, a mianowicie zmniejszenie intensywności paliw kopalnych (w litrach na kilogram wyładowanego produktu) o co najmniej 15 % w latach 2019–2030. Ostatecznym celem jest osiągnięcie neutralnego pod względem emisji CO2 śladu do 2050 r.  Aby przyspieszyć transformację energetyki, plan działania obejmuje inicjatywy mające na celu stymulowanie badań naukowych i innowacji, rozwijanie wymaganych umiejętności zawodowych oraz poprawę otoczenia biznesowego, w tym możliwości finansowania ich ze środków UE.  W dniu 16 czerwca 2023 r. Komisja rozpocznie „Partnerstwo na rzecz transformacji energetycznej dla rybołówstwa i akwakultury UE”, aby ukierunkować ten proces z udziałem wszystkich zainteresowanych stron. Komisja przedstawiła plan działania Komisji Rybołówstwa Parlamentu Europejskiego (PECH) w dniu 1 marca 2023 r., a właściwy komisarz UE przedstawił dodatkowe wyjaśnienia na posiedzeniu PECH w dniu 26 kwietnia 2023 r.

Źródło zdjęć: Pixabay

Opracowano na podstawie:

  1. Scholaert F., 2023: Energy transition in the EU fisheries and aquaculture sector. EPRS European Parliamentary Research Service.
  2. Scholaert F., Russia’s war on Ukraine: Support for the fishing, aquaculture and fish-processing sectors, EPRS, European Parliament, April 2022.
  3.  Scholaert F. and Jacobs K., EU action on ocean governance and achieving SDG 14, EPRS, European Parliament, June 2022.
  4.  Soon J., Sustainable maritime fuels − 'Fit for 55′ package: The FuelEU Maritime proposal, EPRS, European Parliament, May 2023